ศิลปะเป็นการสื่อสารของมนุษย์ผ่านการ เขียน วาด ปั้น แสดง หรือ ร้อง โดยศิลปินมักมีเป้าหมายในการสร้างผลงาน เช่น เพื่อจรรโลงใจ ,ขบคิด ,เล่าเรื่อง ,เพื่อการค้า ,เงิน หรือแค่เพื่อระบายอารมณ์ แม้แต่ผลงานของเด็ก ก็เป็นการสื่อสารเพื่อตอบสนองความพึงพอใจของตัวเอง
เมื่อผลงานเสร็จและถูกส่งไปถึงผู้รับสาร, ไม่ว่าจะเป็นเป้าหมายที่ตั้งไว้หรือไม่ ก็จะมีฟีดแบ็กกลับมา เช่น การวิจารณ์ หรือแม้แต่ความเงียบ ซึ่งเป็นฟีดแบ็กในรูปแบบหนึ่งหากศิลปะนั้นบรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้ จะสามารถวัดได้จากการตอบรับ เช่น ความชื่นชม ,การวิจารณ์ ,การพูดถึง บางครั้ง ผลงานอาจไปถึงผู้ที่ไม่ใช่กลุ่มเป้าหมาย ซึ่งทำให้เกิดผลลัพธ์ทั้งบวกและลบ ทั้งความเข้าใจผิด หรือการตีความที่ไม่ตรงกับเจตนาของศิลปิน เนื่องจากรสนิยม และ ทัศนคติที่แตกต่างกัน
ดังนั้นคำพูดที่ว่า “ศิลปะไม่มีถูกผิด” อาจจะไม่ตรงกับความจริงในบางกรณี สำหรับตัวผมแล้ว “ผลงานศิลปะ” เองนั้น ไม่มีถูกหรือผิด เพราะมันเป็นเพียงสารที่ศิลปินใช้สื่อสารเท่านั้น ไม่ว่าจะเป็น Fine Art หรือ Commercial Art ส่วนสารนั้นจะถูกเข้าใจหรือตีความได้ถูกต้องมากน้อยแค่ไหน ก็ขึ้นอยู่กับผู้รับสารด้วยเช่นกัน
ศิลปะจะพูดหรือเล่าเรื่องด้วยตัวของมันเอง แม้จะมีวิธีการสื่อสารที่ต่างกัน แต่หากศิลปินอาจไม่ซื่อสัตย์ต่อเป้าหมายหรือผู้รับสาร ทำให้ผลงานบิดเบี้ยวไป และใช้คำว่า “ศิลปะไม่มีถูกผิด” เพื่อปกป้องอีโก้ของตัวเอง ไม่ยอมรับฟีดแบ็กที่สะท้อนกลับมา ตัวอย่างเช่น:
- อยากให้คนชื่นชอบผลงาน แต่รับการวิจารณ์ไม่ได้
- ต้องการสร้างทักษะใหม่ แต่ใช้วิธีเดิมๆ
- อยากทำเพื่อความสนุก แต่กลัวคำวิจารณ์
- ต้องการขาย แต่ผลงานไม่ทำให้ลูกค้าพอใจ
- อยากเล่าเรื่อง แต่ผลงานสื่อสารยากเกินไป
- ต้องการทำเพื่อประกวด แต่ไม่สามารถสื่อสารกับกรรมการได้
สิ่งเหล่านี้ศิลปินมักรู้ดีในใจว่าเริ่มต้นสร้างงานนั้นเพื่ออะไร
ด้วยความเคารพต่อผู้สร้างศิลปะที่มีความชัดเจนทั้งต่อเป้าหมายและผลงาน ตลอดจนต่อตนเอง พวกเขายืดอกยอมรับในสิ่งที่สร้างขึ้นและพร้อมรับผลลัพธ์ที่สารนั้นไปถึงเป้าหมายอย่างจริงใจ
ในทางกลับกัน ผมรู้สึกเสียดายต่อผู้สร้างผลงานที่หลบหลีกหรือเบี่ยงเบนจากฟีดแบ็กของผู้รับสารหรือเป้าหมาย โดยใช้ข้ออ้างต่างๆ โดยเฉพาะคำว่า “ศิลปะไม่มีถูกผิด” ซึ่งมักถูกนำมาเป็นเกราะป้องกันตัวเองจากผลลัพธ์ที่สะท้อนกลับมา
ยิ่งไปกว่านั้น, น่าเสียใจยิ่งหากศิลปินสร้างผลงานโดยที่ไม่รู้ว่าเขาทำไปเพื่ออะไร นั่นจะทำให้ศิลปะนั้นขาดความหมายและไม่สามารถสื่อสารได้อย่างเต็มที่
